1.
De reissector is één van de hardst getroffen commerciële sectoren door de maatregelen die door de overheid werden opgelegd.
De reiscontracten zijn eenvoudige overeenkomsten waarbij de reisorganisator gehouden is tot het organiseren en leveren van een reis en de klant uiteindelijk de factuur zal moeten betalen om deze reis te mogen beleven.
Voor een uitvoerige uiteenzetting over het overmachtsprincipe kan u onze eerdere bijdrage lezen: “Impact van het coronavirus op handelscontracten: Is het coronavirus overmacht of niet?”.
2.
Kortweg gesteld, verhindert de maatregelen van de overheid de reisorganisator om de reis te organiseren en te laten plaatsvinden; de reisorganisator kan zich beroepen op overmacht en de klant kan niet afdwingen dat de reis alsnog zou doorgang vinden.
Het andere gevolg bestaat er in dat de klant uiteraard geen betaling moet verrichten en in principe terugbetaling kan vorderen van de betaalde sommen.
Indien alle reizigers echter een teruggave van de betaalde voorschotten of volledige bedragen zouden opeisen, zal de gehele reissector onder een enorme druk komen te staan.
Vandaar dat de federale overheid kort op de bal heeft gespeeld en op 19.03.2020 een Ministerieel Besluit betreffende de terugbetaling van opgezegde pakketreizen heeft afgekondigd, dat reeds op 20.03.2020 in het Belgisch Staatsblad werd gepubliceerd.
3.
Opmerkzaam aan dit Ministerieel Besluit (M.B.) is dat er geen bijzondere overwegingen worden toegevoegd alvorens tot de effectieve besluitvorming te komen.
Alzo wordt duidelijk gesteld dat de huidige actualiteit ten gevolge van het coronavirus een noodtoestand met zich mee heeft gebracht en dat het coronavirus COVID-19 als een pandemie moet beschouwd worden.
Daarnaast stelt het M.B. tevens dat dit virus en de gevolgen ervan een onvoorzienbare omstandigheid betreft, hetgeen belangrijk is om de overmacht te kunnen kwalificeren.
Tenslotte stelt het M.B. dat diverse maatregelen zijn genomen ter vrijwaring van de volksgezondheid en het arbeids- en productiepotentieel. Aldus een dubbele motivering zowel vanuit economisch standpunt als vanuit de algehele gezondheid van de inwoners.
4.
Dit M.B. komt tegemoet aan de reissector en stelt zeer duidelijk dat de reisorganisator gerechtigd is om een tegoedbon of voucher aan te bieden aan de klanten in plaats van een integrale terugbetaling.
Hieraan zijn wel enkele belangrijke voorwaarden gekoppeld.
– De belangrijkste voorwaarde bestaat erin dat de afgesloten overeenkomst met handelen om een pakketreisovereenkomst conform de wet van 21.11.2017.
Een pakketreisovereenkomst is een overeenkomst inzake de gehele pakketreis of alle afzonderlijke overeenkomsten op de reisdiensten die deel uitmaken van de pakketreis.
Deze definitie noodzaakt wederom een verduidelijking, m.n. de pakketreis. De pakketreis is de combinatie van ten minste twee verschillende soorten van reisdiensten voor dezelfde reis of vakantie aangeboden door eenzelfde professioneel of tegen een gehele prijs.
Onder reisdiensten worden begrepen:
- Passagiersvervoer: vluchten, treinreizen, autobusritten, boottochten, …
- Accomodatie: hotels, b&b, stacaravans, vakantiewoningen, …
- Autoverhuur of verhuur van mobilhomes, verhuur vespa’s, … (Niet: verhuur van fietsen of boten)
- Andere toeristische diensten die niet onder de andere categorieën vallen: bijv. toegangskaarten voor concerten, sportevenementen, excursies of evenementenparken, rondleidingen, skipassen, bootverhuur, fietsverhuur en verhuur van sportuitrusting zoals skimateriaal, of wellnessbehandelingen, enz.
– De aangeboden tegoedbon of voucher moet voldoen aan de volgende voorwaarden:
- de tegoedbon vertegenwoordigt de volledige waarde van het bedrag dat de klant reeds had betaald, zonder aftrek van enige kost;
- De klant mag geen enkele kost in rekening gebracht voor het afleveren van de tegoedbon;
- de tegoedbon heeft een minimale geldingsduur van 1 jaar;
- de tegoedbon moet uitdrukkelijk vermelden dat hij werd afgeleverd als gevolg van de coronacrisis.
- De reisorganisator houd een bestand bij van de afgeleverde vouchers, de waarde ervan en de klanten die daartoe recht hebben.
De klant of reiziger mag de tegoedbon of voucher die aan deze voorwaarden voldoet niet weigeren.
Het M.B. is pas van toepassing op vouchers die vanaf 20.03.2020 worden afgeleverd en is maximaal geldig tot 20.06.2020, behoudens verlenging van de maatregel door de overheid.
5.
Gezien het toepassingsgebied en de opgelegde voorwaarden, zal de eenvoudige verhuur van vakantiewoningen zonder bijkomende diensten of het verhuur van mobilhomes niet kunnen genieten van deze verplichte aanvaarding van vouchers.
Moest u nog vragen hebben inzake de gevolgen van het coronavirus of de beslissingen van de overheid op uw handelscontract, contacteer dan gerust onze specialisten bij ARGUS ADVOCATEN.
Dirk VANDECASTEELE Gert DAMIAANS